Monumenten in Nederland: Zeeland

R. Stenvert en C. Kolman (2003)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het stadhuis in Veere

betekenis & definitie

Het stadhuis (Markt 5) is een rijzig, onderkelderd pand met een slanke traptoren aan de achterzijde. Naar ontwerp van Evert Spoorwater werd in 1474 begonnen met de bouw van dit laat-gotische stadhuis, voorzien van een basement en zijgevel van Gobertangesteen en een voorgevel van Ledesteen.

De voorgevel is rijk uitgevoerd met arkeltorentjes en kruiskozijnen met korfbogen en gotische traceringen. Beeldnissen met baldakijns bevatten beelden van de heren en vrouwen van Veere.

De huidige zijn replica's uit 1934 van L.O. Wenckebach.

De originele beelden uit 1517 van Michiel Ywijnsz. bevinden zich in het museum De Schotse Huizen. De Vlaamse gevels zijn later aangebracht mogelijk rond 1600 in plaats van een gotische borstwering.

Het huidige hardstenen bordes in Lodewijk XIV-stijl is van 1749; de oorspronkelijke ingang bevond zich in de rechter travee naast de huidige ingang. De natuurstenen traptoren tegen de bakstenen achtergevel werd na 1591 gedeeltelijk afgebroken en tussen 1594 en 1599 voorzien van de huidige bovenbouw met balustrade, klokkenstoel en ui-vormige spits, ontworpen door Adriaen de Muer.

Onder de balustrade bevinden zich kariatiden vervaardigd door Hans Halewijn; de smeedijzeren bekroning en windvaan zijn van Hans Muller. In de toren hangen een door Pieter van den Ghein II gegoten uurklok (1594) en een carillon met zeventien klokken van Pieter van den Ghein VI (1735) en negen klokken van Andreas van den Ghein (1790).De indeling van het stadhuisinterieur dateert grotendeels van 1699, toen de vierschaar werd vergroot. De daar geplaatste gotische schouw met betimmering van 1586 heeft men in 1699 in dezelfde trant uitgebreid. De hal is voorzien van een eenvoudige betimmering van 1701. De deurknoppen zijn een geschenk van koning-stadhouder Willem III, markies van Veere. De raadzaal op de verdieping bevat een schouw met gotische wangen en een boezem uit 1696 met een portret van Willem III door Johan van Haensberg. Ook in de secretarie is een gotische schouw aanwezig.

< >