Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De Oosterhof in Rijssen

betekenis & definitie

De Oosterhof (Kasteellaan 1) is een voorm. havezate, bestaande uit een deels omgracht, L-vormig buitenhuis met schilddaken en een achtzijdige dakruiter op de naar het zuiden gewende frontvleugel. In de hoek tussen de beide vleugels staat langs de oostvleugel een ondiepe aanbouw.

De oostvleugel en het oostelijke deel van de zuidvleugel kunnen uit de eerste helft van de 16de eeuw dateren. Waarschijnlijk in het begin van de 17de eeuw werd het gebouw uitgebreid met het westelijke deel van de zuidvleugel, waardoor een L-vormige plattegrond ontstond.

Niet veel later voegde men aan de achterzijde een lage aanbouw toe, die bij de restauratie van 1966-'67 met uitzondering van de kelders werd gesloopt. De smalle vleugel langs de oostvleugel is waarschijnlijk laat-17de-eeuws.

In het begin van de 18de eeuw is de zuidgevel geheel opnieuw opgetrokken en voorzien van een zandstenen middenpartij in Lodewijk XIV-stijl. Verder onderging het gebouw inwendig een ingrijpende verbouwing.

Uit die tijd dateren nog een eenvoudige zandstenen schouw en de stucplafonds in het trappenhuis en de kamers op de begane grond. In de 19de eeuw heeft men verschillende vertrekken gemoderniseerd.

Sinds 1988 dient het gebouw onder meer als museum.Het in 1652 gebouwde en in 1737 vernieuwde bouwhuis werd in 1968 grotendeels vernieuwd. Het omringende landgoed wordt doorsneden door een 18de-eeuws lanenstelsel. Tot het landgoed behoorden de 19de-eeuwse langhuisboerderij Oosterhofweg 248 en de ‘Ittahoeve’ (Kasteellaan 9), een langhuisboerderij uit omstreeks 1910, waarvan de rijk gedecoreerde voorgevel een middenrisaliet heeft. Op het landgoed staat verder nog een voorm. dagsanatorium (bij Oosterhofweg 256) voor tbc-lijders. Dit houten gebouw, oorspronkelijk omstreeks 1900 opgetrokken als zomerhuis voor textielfabrikant A.H. ter Horst op het landgoed Grimberg (gemeente Wierden), werd in 1914 herbouwd op het landgoed Oosterhof en als dagsanatorium ingericht.

< >