Gepubliceerd op 02-01-2020

Overige kerken in Maastricht

betekenis & definitie

Overige kerken. De in de 20ste eeuw binnen de buitenwijken van Maastricht opgenomen oude dorpskernen hebben hun kerk behouden.

Deze vroegere dorpskerken hebben meestal een middeleeuwse oorsprong, maar zijn alle later vernieuwd - en vaak vervolgens nog weer deels gewijzigd - en dateren in hun huidige vorm voornamelijk uit de 19de en 20ste eeuw. Van de R.K.

St.-Michaëlskerk van Heugem (Heugemer Pastoorstraat 15) stamt de ongelede toren met ingesnoerde spits uit 1750 (ingangsomlijsting 1851). Het neoromaanse koor kwam in 1905-'06 tot stand en de vernieuwing en verbreding van het schip dateert uit 1960-'61 naar plannen van F.P.J.

Peutz. Schip en transept van de neogotische R.K.

St. Johannes de Doperkerk van Limmel (Dolmanstraat 2) dateren van de vernieuwing in 1863-'64 naar plannen van C.

Weber. De toren verrees in 1867 en het huidige koor met aangebouwde sacristie in 1913.

Tot de inventaris behoort een romaans doopvont (11de-12de eeuw; deksel 1890).

De in 1865-'66 naar plannen van C.

Weber gebouwde neogotische R.K. St.-Walburgakerk van Amby (Ambyerstraat-Noord 1) kreeg in 1927 het huidige transept en koor naar plannen van C.J.H.

Franssen. De zijbeuken zijn in 1956-'57 toegevoegd naar plannen van W.J.

Sandhövel. In Sint Pieter staan de achtzijdige St.Lambertuskapel (Lage Kanaaldijk 12) uit 1847 en de neogotische R.K. kerk van de Allerheiligste Verlosser en St.

Petrus (Ursulinenweg 2), gebouwd in 1874-'75 naar ontwerp van Joh. Kayser als de R.K. kerk St.

Pieter op de Berg. De kerk sloot in 1940 na de bouw van de R.K. kerk St.

Pieter beneden de Berg, maar werd na een restauratie naar plannen van H.

Koene in 1954 heropend onder de huidige naam.

Eveneens ontworpen door Joh. Kayser is de in 1876-'77 in Oud-Caberg gebouwde neogotische R.K. kerk H.

Hart van Jezus (Van Akenweg 63). De toren verrees rond 1900 naar ontwerp van W.

Sprenger en het koor kreeg zijn huidige vorm in 1936-'37 naar plannen van A.J.N. Boosten.

In Wolder is de neogotische R.K. kerk H.H. Petrus en Paulus (Mgr.

Vranckenplein ong.) in 1896-'97 gebouwd naar ontwerp van L. Keuller.

De grote neoromaanse R.K. kerk St. Petrus Banden van Heer (Dorpstraat 70), uitgevoerd met dubbeltorenfront, kwam in 1904-'05 tot stand naar ontwerp van C.J.H.

Franssen.In de buitenwijken van Maastricht staan diverse 20ste-eeuwse kerken. Bijzonder is de in 1924-'25 naar ontwerp van J.H.J. Kayser in expressionistische vormen uitgevoerde R.K. St.-Hubertuskerk (Bosscherweg 161) met een hoge, trapsgewijs versmallende koorsluiting en een terzijde geplaatste ranke, trapsgewijs toelopende, toren met tentdak. Het grote souterrain diende als patronaatshuis en buurtcentrum voor de arbeiderswijk Boschpoort. Bij het koor staat een grote sacristie.

De in 1933-'34 in ruige blokken Kunradersteen opgetrokken R.K. kerk St. Theresia (Theresiaplein ong.), met transepttoren en tweetorenfront met narthex, is door J. van Groenendael ontworpen in een combinatie van neogotische en neoromaanse vormen. Ook deze grote kerk is uitgevoerd met een souterrain of onderkerk. Achter de kerk staat een pastorie in aangepaste stijl. De R.K. kerk St. Antonius van Padua (Weth.

Caldenborghlaan 48) is in 1936-'38 naar plannen van A. Swinkels in mergel gebouwde kruiskerk met een driebeukig schip onder een dak en een toren van twee geledingen met tentdak. Aan de Padualaan flankeren een sacristie en een pastorie het koor. In de jaren dertig verrezen enkele kerken volgens een op de vroeg-christelijke basilica geïnspireerd ontwerp, zoals de door F.P.J. Peutz ontworpen R.K. kerk O.L. Vrouw van Lourdes (President Rooseveltlaan 215).

Deze kerk kwam in 1936-'38 tot stand en is uitgevoerd in mergel op een plint van Kunradersteen. De narthex en de ongelede toren met tentdak werden in 1941 gerealiseerd. Samen met W. Sprenger ontwierp Peutz ook de in 1938-'39 gebouwde R.K. St.-Pieterskerk of St. Pieter beneden de Berg (Sint Willibrordusstraat 12), eveneens in mergel op een plint van Kunradersteen.

De geplande toren is niet gerealiseerd. Op de topgevel van de middenbeuk is een klein carillon aangebracht (circa 1960). De inventaris omvat veel interieurstukken uit de oude kerk van het dorp Sint Pieter, waaronder enkele laat-middeleeuwse houten beelden, en een laat-gotisch triomfkruis afkomstig uit het klooster Slavante. De R.K. kerk Onbevlekt Hart van Maria (Fatimaplein ong.) uit 1951-'52 werd gebouwd naar een ontwerp van A.J.N. Boosten in sobere traditionalistische, maar ongewoon gecombineerde vormen.

Opvallend zijn de klaverbladvensters van het transept, de grote roosvensters en de grote, onvoltooide ronde toren met steunberen ter plaatse van het koor. De R.K kerk St. Antonius van Padua (Kasteel Schaloenstraat ong.) is een moderne zaalkerk met achtzijdige doopkapel en een hoge opengewerkte betonnen toren, gebouwd in 1960-'61 naar plannen van H.F.M. van Groenendael. Andere interessante kerken uit de jaren zestig zijn de kruisvormige R.K. kerk St. Anna (Via Regia 50) uit 1963-'64, naar ontwerp van Th. Boosten, de in 1964-'65 naar plannen van A.F. Brenninkmeyer gebouwde R.K. kerk Christus Hemelvaart (Potterieplein ong.) met vrijstaande betonnen klokkentoren.

< >