Gepubliceerd op 02-01-2020

De Herv. kerk in Hoogezand-Sappemeer

betekenis & definitie

De Herv. kerk (Noorderstraat 169, Sappemeer) is een achtkante kerk met ingezwenkte koepel, gebouwd in 1655-'57 in opdracht van de stad Groningen naar plannen van Conraet Roelofsz. De kerk is geïnspireerd op die van Willemstad (Noord-Brabant).

Boven de zandstenen ingangsomlijsting met corinthische pilasters uit 1655 is het wapen van de stad Groningen aangebracht. In 1791 werd de kerk verbouwd en verhoogd tot een kruiskerk, maar de oorspronkelijke koepelvorm is hersteld bij een ingrijpende restauratie in 1986-'90.

De opengewerkte dakruiter met koepelvormige bekroning is daarbij behouden gebleven. Bij de restauratie heeft men een houten gewelf en een zuilengalerij uit 1791 uit het interieur verwijderd.

Tot de kerkinventaris behoren een preekstoel (omstreeks 1655), vier overhuifde herenbanken (tweede helft 17de eeuw), één met het Stadswapen en een andere met de wapens van Star-Lichtenvoort, en een door P. van Oeckelen gebouwd orgel (1875).Op het omheinde kerkhof bevinden zich enkele interessante grafmonumenten. Het gietijzeren toegangshek met gecanneleerde hekpijlers, werd in 1869 gegoten door de nabijgelegen ijzergieterij Wed. A. Borcherts.

Net buiten het kerkhof, staat terzijde van de oprijlaan, de slanke ongelede vrijstaande toren (Noorderstraat 171), waarvan het benedendeel uit 1763 stamt. Het bovendeel met zadeldak tussen puntgevels werd in 1898 toegevoegd. Tegen de toren is in de jaren twintig een catechisatielokaal gebouwd. De kosterswoning (Noorderstraat 167) aan de andere zijde van de oprijlaan stamt uit omstreeks 1890.

< >