Woonhuizen. In Kollum hebben enkele huizen mogelijk nog een 17de-eeuwse oorsprong, zoals het uit het begin van die eeuw daterende woonhuis Voorstraat 53.
Van de oorspronkelijke trapgevel resteert de console onder de topmakelaar. Ook de gevel van Voorstraat 88 bevat 17de-eeuwse onderdelen.
Uit de 18de eeuw stammen de schoudergevel van Voorstraat 70 en de huizen E. de Wendtstraat 4-6. Het dwarse pand van de voorm. smederij Voorstraat 15 heeft in een zijgevel een topgevelanker gedateerd ‘1768’.
Het laat-18de-eeuwse woonhuis Voorstraat 62 is uitgevoerd met een klein fronton in de kroonlijst en een ingangsomlijsting met ionische pilasters. Notaris D.H.
Andreae liet in 1847 de gepleisterde villa Voorstraat 87 bouwen naar plannen van F. Stoett.
De ingangspartij kreeg rond 1905 een uitbouw in jugendstil-vormen. De voor- en achtertuin zijn mogelijk door L.P.
Roodbaard ontworpen.
Het eclectische woonhuis Voorstraat 102 dateert uit circa 1870.
Goede voorbeelden van middenganghuizen zijn het rond 1860 als dokterswoning gebouwde huis Voorstraat 112 in eclectische vormen en de in neoclassicistische stijl uitgevoerde huizen E. de Wendtstraat 24 (circa 1860), Voorstraat 119-121 (circa 1870) en Nieuwburen (E. de Wendtstraat 28; 1879). De vrijstaande villa Westenstein (Van Limburg Stirumweg 18) kwam in 1878-'79 tot stand voor H.
Eskes naar een ontwerp van H.H. Kramer in vroege neorenaissance-vormen.
Het pand is sinds 1964 in gebruik bij gemeentewerken.Dokter Meijer liet in 1913 het huis Voorstraat 5 bouwen naar een jugendstil-ontwerp van H.A. Zondag. Jugendstil-invloeden en chaletstijl-elementen hebben de rond 1915 gebouwde huizen R. Meinardystraat 1-3 en E. de Wendtstraat 41. Eigenzinnig van vormgeving is het gepleisterde woonhuis Voorstraat 69 uit circa 1915, waarvan het ingangsportiek wordt geflankeerd door pseudo-romaanse kapitelen.
Zakelijk-expressionistisch van vorm is de blokvormige villa Van Limburg Stirumweg 2, gebouwd in 1928 naar plannen van H.A. Zondag voor de gemeentesecretaris Kruizenga.
