Terpdorp, bestaande uit een enkele eeuwen voor het begin van onze jaartelling op een kwelderwal gevormde radiale terp (kerkterp), die aan de zuidzijde in de 8ste of 9de eeuw werd uitgebreid met een langgerekte handels- of dorpsterp met bebouwing langs de hoofdas (Bourren, Foarstrjitte). Na de aanleg van de kustdijk in de 12de of 13de eeuw bleef de kerkterp tot 1580 buitendijks.
Aan de zuidzijde werd in de 17de eeuw de Holwerdervaart gegraven. In 1871 verlaagde men het straatniveau van het hoogste deel van de dorpsterp en kregen de huizen stoepen (Hege Strjitte).
De huidige dam voor het veer naar Ameland (Grândyk) is in de kern een damlichaam uit 1872, opgeworpen als begin van een geplande vaste verbinding met Ameland. De kerkterp is rond 1890 grotendeels afgegraven.
In 1901 werd aan de zuidoostkant van Holwerd de spoorlijn Leeuwarden-Dokkum aangelegd (opgeheven in 1936). Na de Tweede Wereldoorlog is het dorp vooral aan de oostzijde uitgebreid.
Holwerd is een beschermd dorpsgezicht.
