De voorm. Academie (Academiestraat 10) . In 1578 kreeg Franeker op initiatief van dr. Abel Franckena en stadhouder Willem Lodewijk de Friese Academie toegewezen.
Deze calvinistische universiteit werd in 1585 ondergebracht in de gebouwen van het voorm. kruisbroederklooster en heeft tot 1811 bestaan. Sinds 1851 is hier een psychiatrisch ziekenhuis gevestigd.
De gebouwen van het complex zijn gegroepeerd rond twee binnenplaatsen, ontstaan uit de kloosterhof en de in 1632 aangelegde Hortus Botanicus. Aan de kloosterhof staat de voorm.
Mariakerk, een middeleeuwse kapel met een klokkentorentje waarin een door Geert van Wou II gegoten klok (1548) hangt. Aan de tweede binnenhof staat het in 1650 gebouwde laboratorium van de Hortus, voorzien van een pilastergevel met ionische kapitelen.
De lange neoclassicistische vleugel langs de Academiestraat is in 1869 opgetrokken ten behoeve van het ziekenhuis. De vleugel aan de Vijverstraat, hoek Academiestraat is in 1981 vervangen door nieuwbouw.
Verschillende gevelstenen uit de gesloopte gebouwen zijn hier ingemetseld.
