De Herv. kerk (Grote Kerkstraat 5) , oorspronkelijk gewijd aan St. Martinus, is een driebeukige basilicale kerk met vijfzijdig gesloten koor, koepeltorentje en een driezijdig gesloten ‘westkoor’.
Op de plek van de huidige kerk ontstond in de tweede helft van de 11de eeuw een driebeukige tufstenen kerk, waarvan het patronaat in 1284 overging naar de Johannieter orde. Omstreeks 1300 kwam een nieuwe, bredere kerk tot stand met twee romaanse westtorens.
In 1498-1503 werd een nieuw koor gebouwd en vlak daarna het grootste deel van de laat-gotische kerk. In het koor werd in 1652 een poortje aangebracht.
De eerst nog behouden romaanse westbouw stortte in 1681 en 1682 in, waarna het schip werd ingekort en voorzien van een driezijdig gesloten koorvormige ingangspartij met poortje. Tevens kregen schip en zijbeuken een scheiding met toskaanse zuilen en rondbogen; het bovenliggende muurwerk werd vernieuwd en verlaagd en de stenen gewelven werden vervangen door een houten tongewelf (1708-'11).
De oude dakruiter maakte in 1771 plaats voor een klokkenkoepel, naar ontwerp van P. Nijsloot en vervaardigd door Eiberts Dirks.
De 16de-eeuwse sacristie aan de zuidzijde, na 1580 gebruikt als consistorie, kreeg in 1759-'61 een betimmering en plafond met snijwerk door Johann Georg Hempel. De toegang wordt gevormd door een opgeklampte gotische deur met smeedijzeren hang- en sluitwerk (begin 16de eeuw).
In 1793 voorzag men de noordbeuk van een portaal in empire-stijl met ionische pilasters, naar ontwerp van Auke Bruinsma.
Bij een verbouwing in 1871 naar plannen van A.
Breunissen Troost kreeg het schip een stucgewelf. Bij de kerkrestauratie in 1924-'25, onder leiding van F. de Jong, werd de fundering vernieuwd en de kap versterkt.
Een nieuwe restauratie volgde in 1978-'94.Het hele interieur wordt gedekt door een bij de laatste restauratie aangebrachte reconstructie van het vroeg-18de-eeuwse houten tongewelf. Tot de inventaris behoren een door Bartold Vincents vervaardigde preekstoel (1626), een Tiengebodenbord (circa 1630), een Vroedschapsbank (1689) van de hand van Gepke Aukes en Benedictus Jansz., en drie wapenborden (1690-'92) van Gerrit Thomas. Uit 1710-'11 dateert het door Arp Schnitger gebouwde hoofdorgel, dat in 1897 is omgebouwd door L. van Dam & Zn. (gerestaureerd in 1986-'88). Het koororgel is naar 19de-eeuws model gebouwd door J.L. van den Heuvel (1986). De kerkvloer bevat onder meer grafzerken voor Frans van Roorda († 1553), vervaardigd in 1560 door Vincent Lucas, een dubbele zerk voor Gatze van Andringha († 1622) en een zerk voor Petronella Fereres († 1660).
Naast de kerk staat een houten klokhuis, dat rond 1498 werd gebouwd, in 1767 zijn huidige vorm kreeg en in 1894 en 1968-'69 werd gerestaureerd. De klokken zijn gegoten door Steven Butendiic (1466) en Joh. ter Steghe (1543). Bij de kerk staan verder nog een als korintische zuil uitgevoerde gietijzeren pomp (circa 1870) en een door A.J. Valk vervaardigd verzetsmonument (1950).
