Gepubliceerd op 02-01-2020

De Herv. kerk in Nijland

betekenis & definitie

De Herv. kerk (Tsjerkegreft 2), oorspronkelijk gewijd aan St. Nicolaas, is een eenbeukige, vijfzijdig gesloten kerk voorzien van een toren van twee geledingen met ingesnoerde spits.

De laat-13de-eeuwse toren is in 1615 of in 1668 verhoogd en na verzakking in 1866 rechtgezet. In de toren hangt een door Hendrik Wegewaert gegoten klok (1619).

De huidige kerk kwam in het tweede kwart van de 16de eeuw in twee fasen tot stand, waarbij men gebruik maakte van sloopmateriaal van een 13de-eeuwse voorganger, waarvan een klein deel van de noordmuur is behouden. Aan de zuidzijde bevindt zich een rond 1600 aangebrachte toegang, voorzien van een natuurstenen bekroning met hoofdgestel en een fronton uit 1664.

De kerk is deels in 1967 en deels in 1981 gerestaureerd onder leiding van S. Lautenbach.Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf, dat in het schip schuil gaat achter een stucgewelf uit 1870-'72, aangebracht naar plannen van A. Breunissen Troost. De afscheiding tussen koor en schip dateert uit 1862. De preekstoel uit 1659 draagt de inscriptie ‘S.P.Q.N.’ (Senatus Populus Que Novae Terrae). Tot de inventaris behoren verder een afscheiding uit 1659 onder de orgelgalerij, kerkbanken uit 1798 en een door W. van Gruisen gebouwd orgel uit 1840. Verder bevat de kerk een zerk voor Jarich Hottinga (1475), een aan Benedictus Gerbrandtsz. toegeschreven priesterzerk met portret voor Kempo Hottinga (1536), een door Vincent Lucas gebeeldhouwde zerk (1550) voor Sydts van Botnia († 1548) en diverse 17de- en 18de-eeuwse grafzerken.

De eenlaags pastorie (Tsjerkegreft 1), met 16de-eeuwse elementen, dateert in de huidige vorm uit 1787, is in 1883 ingerijpend verbouwd naar ontwerp van A. Beunissen Troost en in 1937 verkleind.

< >