Esdorp, ontstaan in de vroege middeleeuwen op de hogere zandgronden van het Drents Plateau. Sleen ontwikkelde zich tot de hoofdplaats van het dingspel Zuidenveld.
Het dorp heeft enkele essen aan de oostzijde en een zeer grote kerkbrink, alsmede een kleinere driehoekige brink aan de Schaapstreek. De onregelmatig gegroepeerde dorpsbebouwing is later verdicht en uitgebreid langs de dorpsranden.
Langs de Bannerschultestraat en de Heirweg vormden zich lintbebouwingen in zuidelijke richting. Na de Tweede Wereldoorlog is Sleen aan de zuidzijde sterk uitgebreid.
