Gepubliceerd op 02-01-2020

De Herv. kerk in Diever

betekenis & definitie

De Herv. kerk (Hoofdstraat 45), oorspronkelijk gewijd aan St. Pancratius, is een driebeukige kerk met een driezijdig gesloten koor en een ingebouwde toren van drie geledingen met traptoren en ingesnoerde spits.

Aan de huidige kerk zijn drie houten zaalkerken en een eenbeukige tufstenen kerk met smaller koor vooraf gegaan. De huidige romaanse toren verrees in de 12de eeuw tegen de westgevel van die romaanse kerk ter vervanging van een vrijstaande tufstenen voorganger.

De met tufsteen beklede bakstenen toren werd in de 14de eeuw in baksteen verhoogd en aan de noordzijde van een traptoren voorzien. In de toren hangen een door J.

Borchhardt gegoten klok (1764). Het huidige gotische koor kwam in de 14de eeuw tot stand ter vervanging van het romaanse koor.

Het eenbeukige romaanse schip heeft men in de 15de eeuw in fases verbouwd tot een gotische schip met zijbeuken, waarbij de toren werd ingebouwd. Tufsteen van de oude kerk werd hergebruikt voor de onderste delen van de muren en de iets bredere noordbeuk.

Bij de restauratie in 1955-'59, onder leiding van J. Boelens, zijn de in 1759 door brand verwoeste stenen kruisribgewelven in het middenschip en de zuidbeuk weer aangebracht.

Een gevelsteen boven de zuidingang herinnert aan die brand en de herbouw.

Verder heeft men bij de restauratie de muren van de zuidbeuk verhoogd, dichtgezette gotische vensters weer geopend, het koepelgewelf boven de begane grond van de toren gereconstrueerd en de consistorie aan de noordzijde van de kerk herbouwd.

Tot de kerkinventaris behoren een 12de-eeuwse zandstenen sarcofaagdeksel, die als altaartafel heeft dienst gedaan, een preekstoel en herenbank uit 1760 en een in 1882 door de gebroeders Van Oeckelen met gebruik van ouder materiaal gebouwd orgel. Verder is er een geschilderd drieluik met de verbeelding van de Heilige Drieëenheid, vervaardigd in 1956-'58 door D.

Aalbers-Kollewijn. Een gebrandschilderd raam uit 1940, naar ontwerp van J.

Dijkstra, herinnert aan de organiste M.H. Mulder.

Bij de restauratie heeft men een keienbestrating met christelijke symbolen rond de kerk aangelegd naar ontwerp van A. Brouwer.

< >