tuba Eustachii

betekenis & definitie

tuba auditiva, de buis die het middenoor met het achterste gedeelte van de mondholte verbindt. Ofschoon deze buis, de oortrompet, al door de Griekse arts Alcmaeon van Croton (550-500), een leerling van Pythagoras, ontdekt werd, was het de Italiaanse anatoom en arts Bartholomeo Eustachius (1520-’74) die deze verbinding voor het eerst in zijn Opuscula Anatomica (1564) beschreef.

Eustachius studeerde in Rome anatomie, was later werkzaam als geneesheer en werd lijfarts van dc paus en hoogleraar aan La Sapienza, de Romeinse universiteit. Vooral als anatoom is hij bekend gebleven. Behalve de oortrompet beschreef hij een klepstrucmur in het hart, ter hoogte van het ovale venster, die naar hem de valvula Eustachii genoemd wordt. Eigenlijk moet de halvemaanvormige klep die zich aan de uitmonding van de kransader in het rechter atrium bevindt, zijn naam dragen.
Ten onrechte wordt deze klep naar Adam Christian Thebesius, de valvula Thebesii genoemd. Jaren eerder had Eustachius al ‘een heldere beschrijving” gegeven van deze klep in zijn Opuscula Anatomica (Haneveld).

Zijn in 1552 vervaardigde ongepubliceerde anatomische prenten zijn voortreffelijk. Voor het eerst werd van kopergravures gebruik gemaakt. Naast elke tekening werd een maatlat afgebeeld, waardoor exact de maten van de organen konden worden bepaald. Pas in 1714 werden de gravures afgedrukt door de Italiaanse arts Giovanni Maria Lancisi (1654-1720), die ze als geschenk van paus Clemens xi gekregen had. Mogelijk zijn deze Tabulae Anatomicae nauwkeuriger dan die van de Fabrica van Vesalius. Vooral in afbeeldingen van de nieren, het hart en de bloedvaten munt Eustachius uit.