Smith-fenomeen

betekenis & definitie

anafylaxie, blijkend uit de sterk verhoogde gevoeligheid van een cavia die een tweede keer met serum wordt ingespoten. Dit fenomeen werd voor het eerst door de Amerikaanse bacterioloog Theobald Smith (1859-1934) opgemerkt.

Smith, een alumnus van de Cornell University en het Albany Medical College, isoleerde samen met de Amerikaanse patholoog Daniël Salmon (1850-1914) in 1885 de verwekker van de varkenscholera. Het volgend jaar werd Smith hoogleraar in de bacteriologie aan de tegenwoordige George Washington University te Washington. In 1895 vertrok hij naar het Amerikaanse Cambridge, waar hij tot 1915 de leerstoel voor vergelijkende anatomie bezette en ten slotte was hij tot 1929 aan het Rockefeller Institute for Medical Research te New York verbonden (Bordley).

Smith is vooral bekend geworden doordat hij in 1893 aantoonde dat Texas-koorts, een infectieziekte bij runderen, door teken wordt overgebracht. De verwekker van de runderplasmose is een intra-erytrocytaire parasiet, Babesia bigemina, ontdekt door de Roemeense bacterioloog Victor Babes (1854-1926).

Evenals de Engelse tropenarts Sir Patrick Manson (1844-1922), die in de jaren zeventig van de vorige eeuw aantoonde dat muggen de filariasis konden overbrengen, behoorde Smith tot diegenen die een belangrijke bijdrage leverden tot het onderzoek naar de betekenis van insekten voor het overbrengen van ziekten. Enkele jaren later zou Sir David Bruce (1855-1931) tijdens de Nagana-expeditie (1894-’97) bewijzen dat de tseetseevlieg de overbrenger is van de Trypanosoma brucei, de veroorzaker van de Afrikaanse slaapziekte. Voor malaria zou de Engelse tropenarts Sir Ronald Ross (1857-1932) in 1897 de mug als vehiculum onderkennen.

Smith en zijn medewerker F.L. Kilborne publiceerden nog hetzelfde jaar in het Bulletin of the Bureau of Animal Industry (Washington) hun bevindingen: ‘Investigations into the nature, causation, and prevention of Texas or Southern Cattlc Fever’ (Van Loghem).