Lombroso-type

betekenis & definitie

specifieke gelaatsvorm van de misdadiger.

Cesare Lombroso (1836-1909), geboren in Verona, studeerde te Padua, Wenen en Pavia, waar hij in 1858 promoveerde. Als officier van gezondheid nam hij het jaar daarop deel aan de oorlog tussen Italië en Oostenrijk. Een benoeming tot docent in de psychiatrie aan de universiteit van Pavia volgde in 1862; negen jaar later kreeg hij de aanstelling als eerste geneesheer van het krankzinnigengesticht te Pesaro. Nog in hetzelfde jaar keerde Lombroso als buitengewoon hoogleraar in de psychiatrie en als geneesheer-directeur van het krankzinnigengesticht naar Pavia terug. In 1876 werd hij als hoogleraar in de gerechtelijke geneeskunde en als gevangenisarts naar Turijn gehaald (Juhn).

Lombroso wordt door velen beschouwd als de grondlegger van de criminologie, in het bijzonder de criminele antropologie. In deze tak van wetenschap worden bij het ontstaan van de misdaad de factoren in het individu zelf gezocht, in tegenstelling tot de criminele sociologie, waarbij maatschappelijke factoren de belangrijkste rol spelen.

In 1876 verscheen Lombroso’s voornaamste werk, L’uomo delinquente, studiato in rapporto all’anthropologia, alla medicina legale ed alle discipline carcerarie, waarin hij meende de misdadige aanleg in het lichamelijke uiterlijk van de erfelijk gestigmatiseerde ‘homo delinquens’ te herkennen. Lombroso kwam tot deze stelling door zijn systematische onderzoek van gevangenen, die volgens hem de fysieke verschijnselen vertoonden van de aap. Dit Lombroso-type wordt gekenmerkt door een kleine gelaatshoek, zware onderkaak, bijzondere schedelvorm en dergelijke. Het misdadige gedrag deed hem aan wilden denken; psychisch leek de delinquent op een kind, zoals in het ontbreken van moreel gevoel, wreedheid, ijdelheid en zorgeloosheid. Lombroso huldigde de leer dat de misdadiger als zodanig geboren is, dat hij een atavistisch verschijnsel is, een wezen uit een vroegere fase van de menselijke ontwikkeling. Velen geloofden hem, maar niet lang en lang niet allen onvoorwaardelijk.

Van de andere werken van Lombroso heeft de in 1864 verschenen studie Genio efollia (‘genie en waanzin’) waarschijnlijk het meest de aandacht getrokken. In dit werk neemt hij de excentrieke trekken van de geniale persoonlijkheid onder de loep.