Hegar-dilatator

betekenis & definitie

licht gebogen dilatator voor oprekking van de cervix uteri, genoemd naar Alfred Hegar (1830-1914), chirurg en gynaecoloog te Freiburg. Hegars naam is eveneens verbonden aan een zwangerschapsteken (zesde tot twaalfde week van de graviditeit): samendrukbaarheid van het onderste uterussegment, zodat bij bimanueel onderzoek uterus en cervix los van elkaar lijken (Hegars zwangerschapsteken). Eigenlijk was het C. Reinl, Hegars eerste assistent, die in 1884 dit teken voor het eerst beschreef. Maar omdat Hegar het verschijnsel alom propageerde, bleef zijn naam ten onrechte aan het teken verbonden (Hamilton Bailey).

Hegar, zoon van een huisarts in Darmstadt, studeerde geneeskunde aan verscheidene Duitse universiteiten. Na enkele praktijkjaren in Darmstadt volgde in 1864 zijn benoeming tot hoogleraar in de obstetrie en gynaecologie aan de universiteit van Freiburg. Hegar was een zeer kundig operateur, schrijver en leermeester. Door hem kreeg de universiteit van Freiburg, vooral waar het de gynaecologie betrof, grote faam. De door de Engelse gynaecologen Robert Lawson Tait (1845~’99) en Thomas Spencer Wells (1818—’97) ontwikkelde moderne ovariotomie werd door hem in Duitsland geïntroduceerd (1877).

Hegar publiceerde veel. Behalve een handboek voor de operatieve gynaecologie en monografieën over retentie van de placenta, ovariotomie en zwangerschapsdiagnose, schreef hij een biografie over Ignaz Philipp Semmelweis (1818—’65). In Duitsland was Hegar een van de eersten die Semmelweis’ methode, ontsmetting van de handen van de verloskundige met chloorwater, consequent toepaste.