het verschijnsel dat een waarnemer een lagere trillingsfrequentie (lagere toon) ontvangt uit een geluidsbron wanneer deze zich van hem verwijdert dan wanneer deze hem nadert. Met behulp van ultrasone golven waarbij men het dopplereffect toepast (doppler-sonografie) kan men de stroomsnelheid, de richting van de bloedstroom en eventuele afsluitingen in de bloedvaten vaststellen.
De Oostenrijkse wis- en natuurkundige Christian Johann Doppler (18o3-’s3), achtereenvolgens hoogleraar in Praag, Chemnitz en Wenen, constateerde het naar hem genoemde effect op basis van kleurverschuivingen in het licht van bewegende sterren. Wanneer een ster dichter bij de aarde komt, lijkt zij blauwer en roder dan wanneer zij zich van de aarde verwijdert. Door dit effect kan men de snelheid berekenen waarmee een ster zich van ons af beweegt of waarmee zij naar ons toekomt.
In 1842 vond Doppler dat het principe ook voor geluid opgaat. De waarneming die betrekking heeft op de verandering van het waargenomen trillingsgetal bij beweging van de geluidsbron of de waarnemer, kan het best worden geïllustreerd aan het geluid van een laag overkomend vliegtuig. Het geluid schijnt in toonhoogte te dalen wanneer het vliegtuig passeert, terwijl het in werkelijkheid gelijk blijft.
Het doppleriet, een delfstof, een bruine tot zwarte colloïdale humusafzetting, is eveneens naar Doppler genoemd.
Gepubliceerd op 17-06-2020
doppler-effect
betekenis & definitie
