het gedroogde melksap van de bollen van de papaver (somniferum), dat een mengsel van een groot aantal verdovende alkaloieden bevat, zoals morfine, codeine, papaverine en vele andere. Buitengewoon waardevol is de opium als middel tot verdoving van pijn; voorts werkt het slaapverwekkend en doet het gladde spieren verslappen (waardoor het ook een stopmiddel is).
Meestal gebruikt men thans de afzonderlijke, gezuiverde (eventueel zelfs synthetische) alkaloieden (zie onder de trefwoorden; zie ook pantopon).Chronisch opiumgebruik als genotmiddel met verslaafdheid komt veel voor in Azië en bij Aziaten. zie ook morfinisme.
