Vrijheidsstrijder die een grote rol speelde in de machtsoverdracht van de blanke minderheid aan de zwarte meerderheid in Rhodesië (Zimbabwe).
Ndabaningi Sithole volgde onderwijs aan missiescholen, en werd onderwijzer. Van 1955-58 studeerde hij in de Verenigde Staten theologie. Na terugkeer in zijn vaderland was hij predikant, schoolhoofd en voorzitter van de Afrikaanse Bond van Onderwijzers.
In 1960 trad Sithole tot de Nationale Democratische Partij (NDP) toe, waarvan hij penningmeester werd; deze partij werd in 1961 verboden. In december 1961 was Sithole een van de oprichters van de Zimbabwe African People's Union (ZAPU, Afrikaanse Volksunie van Zimbabwe). Sithole trok naar het buitenland om steun te verwerven voor de vrijheidsstrijd in zijn vaderland. Ook maakte hij in Tanzania radioprogramma's, bestemd voor Rhodesië. In juli 1963 keerde Sithole naar Rhodesië terug, en richtte met Robert Mugabe de Zimbabwe African National Union (ZANU, Afrikaanse Nationale Unie van Zimbabwe) op, een gematigder afsplitsing van de ZAPU. Voorafgaand aan het eenzijdig uitroepen van de onafhankelijkheid door Rhodesië door de (blanke) premier Ian Smith op 11 november 1965, werden nationalisten gearresteerd, onder wie Sithole.
Sithole zat ruim negen jaar gevangen. Na zijn vrijlating in december 1974 mocht hij in de Zambiaanse hoofdstad Lusaka een ontmoeting van zwarte nationalistische leiders met de Rhodesische premier Smith bijwonen. Sithole ging weer terug naar Rhodesië, maar werd in maart 1975 een maand lang vastgehouden. Daarna was hij aanwezig bij een vergadering van de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) in de vroegere Tanzaniaanse hoofdstad Dar es Salaam. Vanuit Lusaka zette hij de strijd tegen het blanke minderheidsregime in Rhodesië voort.
In 1978 nam Sithole zitting in de Overgangsraad die de machtsoverdracht aan de zwarte meerderheid in Rhodesië voorbereidde. Een jaar later werd hij lid van de volksvertegenwoordiging. Na het zelfstandig worden van Zimbabwe verloor hij in 1980 de verkiezingen van Robert Mugabe, en verdween geleidelijk van het politieke toneel. Sithole heeft een aantal gezaghebbende werken geschreven over het nationalisme in Afrika en de vrijheidsstrijd in Zimbabwe.
