Kongolees politicus; premier van zijn land van juni tot september 1960.
Lumumba kreeg zijn opleiding aan rooms-katholieke en protestantse missie- en zendingsscholen. Tot 1957 was hij ambtenaar op een postkantoor in het toenmalige Belgisch-Kongo. In dat jaar stichtte hij de Mouvement National Congolais (MNC), een radicaal-nationalistische partij. Lumumba werd door de Belgen gevangengezet op beschuldiging van het aanzetten tot openlijke geweldpleging. Kort na zijn vrijlating nam hij in januari 1960 deel aan de conferentie in Brussel, die de weg vrijmaakte voor de onafhankelijkheid van Belgisch-Kongo. Direct na de onafhankelijkheid werd hij premier en minister van Defensie. Weldra brak de Kongo-crisis uit. Het land werd geteisterd door muiterijen en de afscheiding van het aan delfstoffen rijke Katanga. Lumumba riep de hulp van de Verenigde Naties in die troepen stuurden om de rust te herstellen. In september werd Lumumba door president Kasavubu ontslagen; een half uur daarna ontsloeg Lumumba op zijn beurt Kasavubu. Enkele dagen later greep opperbevelhebber kolonel Mobutu door middel van een staatsgreep in. Lumumba werd gearresteerd, maar wist te ontsnappen. Hij werd gepakt en buiten medeweten van Mobutu aan troepen van zijn politieke tegenstander Tsjombe uitgeleverd, die hem in januari 1961 vermoordden.
