Gepubliceerd op 30-07-2017

Fretilin

betekenis & definitie

Bevrijdingsbeweging voor Oost-Timor.

Fretilin (Front voor een Onafhankelijk Oost-Timor) werd in 1974 als politieke partij opgericht. Nadat Portugal de kolonie Oost-Timor in 1975 opgaf, won het Fretilin de eerste verkiezingen. Na het vertrek van de laatste Portugese troepen in 1975 raakten de diverse politieke groeperingen op Oost-Timor met elkaar slaags. Het linkse Fretilin kwam als winnaar uit de strijd, en proclameerde op 2 november 1975 de Democratische Republiek Oost-Timor.

Indonesië was zeer huiverig voor een links georiënteerd regime op een eiland dat voor de helft Indonesisch grondgebied was (West-Timor). In december 1975 begon de Indonesische annexatie van Oost-Timor, die na zware gevechten een half jaar later werd voltooid. De Indonesische annexatie van Oost-Timor werd in oktober 1980 door de Verenigde Naties veroordeeld. De VN hebben de Indonesische aanspraken op Oost-Timor ook daarna nooit erkend. Oost-Timor werd na de annexatie dertien jaar van de buitenwereld afgesloten. Het Fretilin voert sinds de annexatie een gewapende strijd tegen de Indonesische troepen op het oostelijk deel van Timor. Naar schatting kwamen tussen 1976-89 ongeveer tweehonderdduizend Oost-Timorezen door geweld of honger om het leven.

Op 12 november 1991 openden Indonesische troepen tijdens een begrafenisplechtigheid het vuur op demonstranten voor de onafhankelijkheid op de begraafplaats Santa Cruz in Dili, de hoofdstad van Oost-Timor. Bij dit bloedbad kwamen zestig tot honderdtachtig mensen om het leven. De Indonesische autoriteiten bekenden slechts na zware internationale druk enige schuld. Op 20 november 1992 werd José `Xanana' Gusmao, de militaire bevelhebber van het Fretilin, in een buitenwijk van Dili gearresteerd. Zijn arrestatie betekende een zware klap voor de beweging. Op 21 mei 1993 werd hij tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Het Fretilin zette de strijd echter wel voort.

In de Indonesische hoofdstad Jakarta vinden regelmatig betogingen van Oost-Timorezen plaats. Zo werd de APEC-top in november 1994 overschaduwd door demonstraties tegen de bezetting van Oost-Timor, en werden in december 1995 de Nederlandse en Russische ambassade door demonstranten bezet.

< >