Eilandstaat in de Middellandse Zee; sinds 16 augustus 1960 onafhankelijk. In 1975 in tweeën gedeeld.
Cyprus was van 1570 tot 1878 een deel van het Osmaanse (Turkse) rijk. In 1878 werd het eiland bezet door de Britten; in 1914 werd Cyprus formeel door Groot-Brittannië geannexeerd. Cyprus werd in 1925 een Britse kroonkolonie. Het eiland heeft een gemengde Grieks-Turkse bevolking, waarbij de Grieken de meerderheid vormen. Na de Eerste Wereldoorlog werd de wens van de Grieken zich bij Griekenland aan te sluiten (enosis) sterker. Er braken in 1931 bloedige onlusten op het eiland uit.
Op 1 april 1955 begon op Cyprus een opstand tegen Groot-Brittannië. Onder leiding van George Grivas werd de terroristische organisatie EOKA opgericht, die zich als een Grieks bevrijdingsleger presenteerde. EOKA is de afkorting van Ethnikí Orgánosis Kipriakoú Agónos, ofwel Nationale Organisatie van Cypriotische Strijd. De EOKA ondernam tussen 1955-59 talloze sabotage- en terreurdaden tegen wat gezien werd als de Britse bezetters. In 1959 boden de Britten zelfstandigheid binnen het Britse Gemenebest als alternatief voor enosis aan. Dat aanbod werd op 19 februari in Londen geaccepteerd door aartsbisschop Makarios, die president van de nieuwe staat werd. Cyprus werd op 16 augustus 1960 onafhankelijk.
Na de onafhankelijkheid bleef de EOKA ondergronds opereren. In 1963 braken op het eiland gevechten uit, die uitliepen op een burgeroorlog. Een vredesmacht van de Verenigde Naties probeerde sinds 1964 zo goed mogelijk de rust en orde te herstellen. In 1974 werd president Makarios het slachtoffer van een staatsgreep, georganiseerd door Griekse Cyprioten, gesteund door het dictatoriale kolonelsbewind in Griekenland. Makarios ging in ballingschap. Turkse troepen ondernamen vervolgens een invasie in Cyprus, terwijl in Griekenland het kolonelsbewind ineenstortte. Besprekingen tussen Griekenland, Turkije, de Turkse Cyprioten en de Griekse Cyprioten boden geen oplossing. Weliswaar keerde Makarios in 1975 naar het eiland terug, maar de verdeling van Cyprus was niet tegen te houden. In het noorden van het eiland werd de Turkse Republiek Noord-Cyprus (TRNC) gevestigd, die ongeveer vijfendertig procent van het eiland omvat.
De verhoudingen tussen de twee delen van het eiland bleven gespannen, waardoor ook de relatie tussen Griekenland en Turkije onder druk bleef staan. De VN-vredesmacht UNFICYP (United Nations Forces In Cyprus - Strijdkrachten van de VN in Cyprus) bleef op het eiland om de twee partijen uit elkaar te houden.
