Het vervreemdingseffect is een middel in het episch theater zoals dat door Bertolt Brecht (1898-1956) is ontwikkeld.
Doel: het vertrouwde onvertrouwd maken om zodoende een schok veroorzaken bij het publiek over de maatschappelijke situatie die wordt uitgebeeld (zie uitbeelden);
Middel: technieken die afstand scheppen, zoals maskers en songs, onderbrekingen in het handelingsverloop, filmprojecties; de acteur mag zich niet identificeren met zijn rol; de toeschouwers krijgen niet de gelegenheid tot identificatie (2) met de personages maar worden gedwongen zich kritisch op te stellen.
