In 1958 opgericht om Nederlandse ondernemingen te onderscheiden die op een maatschappelijk verantwoorde manier een belangrijke bijdrage leveren aan de vaderlandse economie, werkgelegenheid en welvaart. De naar de koopman-koning vernoemde prijs werd aanvankelijk in de even jaren toegekend.
In de oneven jaren waren er plaquettes voor internationaal, duurzaam, innovatief en jong ondernemerschap. Sinds 2002 is er ieder jaar een Koning Willem I Prijs, een miniatuur afgietsel van het enige ruiterbeeld van de vorst. Ondernemingen kunnen zichzelf als kanshebber aanmelden bij de stichting. In het bestuur zijn onder andere vertegenwoordigd het ministerie van Economische Zaken, de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel, de Vereniging VNO-NCW en de Vereniging van Kamers van Koophandel en Fabrieken in Nederland. De prijs is lange tijd uitgereikt door prins Claus; later nam prins Willem-Alexander die taak over.
