Lexicon van de Psychologie

N. Sillamy (1965)

Gepubliceerd op 22-02-2023

OVERREDING

betekenis & definitie

handeling bedoeld om iemand ertoe te bewegen iets te geloven of te doen. Dagelijks worden mensen overreed: de opvoeder probeert een bepaald gedrag ‘aan te smeren’, de arts stelt zijn patiënt gerust, de reclameman verkoopt weer een nieuw produkt.

Wil men doeltreffend handelen, dan moet men eerst de mentaliteit, de verlangens en de angsten kennen van degene tot wie men zich richt. Vervolgens gaat het er minder om de waarheid te vertellen (Galileï werd door de inquisitie vervolgd omdat hij zei dat de aarde draait) dan datgene wat waarschijnlijk is. Wanneer men bijv. zegt dat een nieuw scheermesje 15 keer meegaat, is dat waar, maar het publiek gelooft het niet; de reclameman zegt dan ook dat men het meer dan tien keer kan gebruiken, hetgeen gemakkelijker door de mensen wordt aangenomen. Deze hebben nauwelijks een kritische instelling. Over het algemeen is men geneigd te geloven wat er verteld wordt. Natuurlijk is het onmogelijk alles te verifiëren en zijn we sinds onze kinderjaren geconditioneerd aan te nemen wat we horen en zien: we geloven wat men ons op school leert, wat we in de krant lezen, wat we op de radio horen (op 30 oktober 1938 veroorzaakte een radio-oproep met een hoorspel naar een roman van H.G. Wells, een ware paniek in New Jersey (VS) waar men dacht dat er bewoners van Mars geland waren; meer dan een miljoen luisteraars waren diep geschokt. → Publiciteit.

< >