I, een functionele ziekte is een aandoening waarvoor geen lichamelijke oorzaak kan worden gevonden. Een → neurose zou men een functionele afwijking kunnen noemen.
Dat men tot nu toe geen lichaamsafwijking bij neurosen en geestesziekten heeft kunnen vinden, hoeft niet te betekenen dat ze er niet zijn. Vroeger werd → schizofrenie als een zuiver functionele afwijking beschouwd, nu zijn er veel aanwijzingen dat er een lichamelijk defect aan ten grondslag zou kunnen liggen, voornamelijk van hormonale aard. →Organisch, Psychose.II, betrekking hebbend op een → functie. De functionele psychologie is een benaderingsmethode voor geestelijke activiteit. In plaats van zich de vraag te stellen: ‘welke is de aard van het psychische leven?’ (structurele benadering) of: ‘Hoe verlopen de activiteiten van de geest?’ (mechanische benadering), zoekt ze het waarom der psychische verschijnselen, wat hun betekenis is, wat hun waarde is vanuit een oogpunt van → aanpassing (welke functie hebben → emotie, → fantasie, → droom, enz.) Zij is dynamisch. Zij stelt eerst het → gedrag aan de orde en gaat daarna over tot praktisch handelen, want het doel dat ze zich stelt, vraagt om middelen. Indien men bijvoorbeeld → slaap beschouwt als een defensieve functie tegen uitputting, en sommige → neurosen als het resultaat van overspanning, zal men slaapkuren voorschrijven om neurotische stoornissen te behandelen. De moderne → opvoeding is functioneel in die zin, dat ze het verstand niet meer ziet als een aparte eenheid, maar als een werktuig dat het kind tot zijp beschikking heeft.
Wil dit er gebruik van maken', dan moet het daartoe wel de behoefte gevoelen, moet zijn belangstelling gewekt worden en gemotiveerd zijn. Het best kan men het kind onderrichten en diens aanleg ontwikkelen als men uitgaat van zijn behoeften en interessen.
