toestand van iemand die in een bepaalde situatie tegenstrijdige gevoelens heeft. Een kind dat zich aan de doornen van een roos bezeert, aarzelt tussen het verlangen de roos te plukken en de vrees zich daarbij te verwonden.
Wie zijn moeder innig liefheeft, kan tegelijkertijd bang voor haar zijn en haar haten vanwege de eisen die zij stelt. Ambivalentie is geen abnormaal geestelijke toestand; er zijn nauwelijks gedragingen die niet enigermate door ambivalentie bepaald worden. Maar de conflictsituaties, die zij teweegbrengt, kunnen een neurotisch (→ neurose) gedrag tot gevolg hebben, wanneer men er niet in slaagt tegenstrijdige gevoelens met elkaar te verzoenen.