[elektriciteit]
Die afnemers met een recht op toegang tot het elektriciteitsnetwerk.
Door zijn recht op toegang tot het elektriciteitsnetwerk kan een in aanmerking komende afnemer contracten voor de levering van elektriciteit sluiten met een leverancier van zijn keuze. De lidstaten geven aan welke afnemers binnen hun grondgebied ‘in aanmerking komen’, met dien verstande dat alle eindverbruikers met een jaarverbruik van meer dan 100 GWh (op basis van het verbruik op de locatie en met inbegrip van zelfopwekking). tot deze categorie horen (artikel 19, derde lid, Elektriciteitsrichtlijn).
Artikel 19 Elektriciteitsrichtlijn behandelt de in aanmerking komende afnemer. De lidstaten maken vóór 31 januari van elk jaar de criteria bekend voor het bepalen van de in aanmerking komende afnemers (artikel 19, vierde lid, Elektriciteitsrichtlijn).
In de Engelse versie van de Elektriciteitsrichtlijn wordt de in aanmerking komende afnemer een eligible customer genoemd.
In de Nederlandse Elektriciteitswet 1998 wordt de term in aanmerking komende afnemer niet gebruikt. Het stelsel van de Elektriciteitswet 1998 gaat ervan uit dat een afnemer die niet een ‘beschermde afnemer’ is, een recht op toegang tot het elektriciteitsnet heeft. De in aanmerking komende afnemers worden in de Nederlandse elektriciteitssector (zowel populair als in de technische codes). met de term vrije afnemer aangeduid.
In de Belgische wetgeving vormt de term ‘in aanmerking komende afnemer’ de hoeksteen van de elektriciteitsliberalisatie.
Zie ook: afnemers, C: toegang tot het net, C: vrije afnemer.
Vergelijk: D: afnemer, E: in aanmerking komende afnemer, D: vrije afnemer.
[gas]
Die afnemers die in overeenstemming met het geldende regime van toegang tot het systeem (toegang via onderhandelingen en/of gereguleerde toegang). de rechtsbevoegdheid hebben zich contractueel te verplichten aardgas af te nemen of te kopen (artikel 18, eerste lid, Gasrichtlijn).
De Gasrichtlijn bepaalt dat de lidstaten de in aanmerking komende afnemers binnen hun grondgebied specificeren. De richtlijn stelt daarbij wel minimumeisen door aan te geven welke afnemers ten minste als in aanmerking komende afnemers moeten worden aangemerkt. Dit zijn:
1. gasgestookte elektriciteitscentrales ongeacht hun jaarlijkse verbruiksniveau; om het evenwicht op hun elektriciteitsmarkt te waarborgen, kunnen de lidstaten echter voor het in aanmerking komen van warmtekrachtproducenten een drempel instellen die niet hoger mag zijn dan het beoogde niveau voor andere eindafnemers. De Commissie wordt van dergelijke drempels in kennis gesteld;
2. andere eindafnemers die per verbruikslocatie meer dan 25 miljoen m³ gas per jaar verbruiken (artikel 18, tweede lid, Gasrichtlijn).
De lidstaten dragen er zorg voor dat de definitie van in aanmerking komende afnemers leidt tot een marktopenstelling die gelijk is aan ten minste 20% van het totale jaarlijkse gasverbruik van de nationale gasmarkt (artikel 18, derde lid, Gasrichtlijn). Dit percentage wordt vijf jaar na de inwerkingtreding van deze Gasrichtlijn verhoogd tot 28% van het totale jaarlijkse gasverbruik van de nationale gasmarkt, en tien jaar na de inwerkingtreding van deze richtlijn tot 33% (artikel 18, vierde lid, Gasrichtlijn).
Aangezien het hier om minimumeisen gaat, is een lidstaat bevoegd een grotere groep als in aanmerking komende afnemer aan te wijzen, en daarmee de gasmarkt sneller en verder te openen dan de Gasrichtlijn voorschrijft.
In de Nederlandse Gaswet is het begrip ‘in aanmerking komende afnemer’ niet overgenomen. De Nederlandse Gaswet spreekt in het algemeen over ‘afnemers’, daarmee in beginsel doelend op ‘in aanmerking komende afnemers’, van wie de Nederlandse Gaswet de groep ‘beschermde afnemers’ (d.w.z. alle niet in aanmerking komende afnemers). onderscheidt. De in aanmerking komende afnemers worden in de Nederlandse gassector populair met de term ‘vrije afnemers’ aangeduid.
In België vormt het begrip ‘in aanmerking komende afnemer’ de hoeksteen voor de aardgasliberalisatie.
Zie ook: afnemers, C: eindafnemer, C: toegang tot het systeem, C: vrije afnemer.
Vergelijk: E: in aanmerking komende afnemer.