(hersenaanhangsel): aan de onderzijde van de hersenen, ongeveer in het midden daarvan, bevindt zich een klier ter grootte van een kersepit. Deze is via een steeltje met de hersenen verbonden en wordt gesteund door een speciale, verbeende holte in de schedelbasis.
De h. heeft een belangrijke taak te vervullen in het gehele stelsel van klieren met interne secretie. Men kan een als klier gebouwde voorkwab en een overwegend uit zenuwweefsel bestaande achterkwab onderscheiden. Dit kleine kliertje vormt vele belangrijke en veelzijdige hormonen. Een hormoon uit de voorkwab werkt regulerend op de andere klieren met interne secretie (schildklier, bijschildklieren, alvleesklier, bijnierschors, kiemklieren), andere voorkwabhormonen werken op de groei, de vet- en koolhydratenstofwisseling en de melkvorming tijdens de zoogtijd. Achterkwabhormonen hebben invloed op de waterhuishouding, de bloeddruk en het samentrekken van de baarmoedermusculatuur tijdens de zwangerschap (weeën). Ziekten van de h. kunnen daarom in ziekelijke stoornissen op al deze gebieden tot uiting komen. De meest uiteenlopende toestanden kunnen door ziekte van de h. tot ontwikkeling komen: zowel hooggradige vetzucht als volledige vermagering met verval van krachten.
