weefselbeschadiging in de hersenen door bloeding uit een vat dat gebroken is of verstopt door een stolsel. Verlammingen, bewustzijnstoornissen of bewusteloosheid.
Oorzaken kunnen zijn bloedaandrang naar het hoofd, plotselinge stijging van de bloeddruk, overvloedige maaltijden, adem- en persbewegingen, tillen van zware lasten. Voorboden zijn gevoel van duizeligheid, oorsuizen, bloedaandrang naar het hoofd, zinsbegoochelingen. De verlamming doet zich, al naar gelang de plaats van de bloeding, voor in een gehele lichaamshelft (halfzijdige verlamming, hemiplegia) of afzonderlijke spierwerkingen, bijv. het spraakvermogen, worden erdoor getroffen. Behandeling: dadelijk na de b. rust, hoofd hoog leggen. Koele omslagen om de schedel, aderlaten. Niet drinken omdat gevaar van verslikken bestaat. Op ledigen van de blaas letten, in noodgeval catheter gebruiken.
Hete voetwikkels met azijnwater, hete kompressen op de buik. Na verwarmen van de benen koude kuitwikkels of natte sokken, later gietbehandeling van de verlamde ledematen. Basisbehandeling: zie aderverkalking. Meidoornpreparaten, blaaswier, maretak, paardestaart als thee. Homeopathie: Arnica D3-6, als belangrijkste middel, Belladonna D6, Gelsemium D3-10, Baryum carbonicum D10, Plumbum aceticum D4-6. Biochemie: Ferrum phosphorcum D6, Silicea D12, Kalium phosphoricum D6 naast Ferrum phosphoricum bij verlammingen, Magnesium phosphoricum D6 wanneer krampverschijnselen optreden.