I. v.; metselspecie, bestaande uit een mengsel van gebluste kalk met water en met zand of tras, bindmiddel: kalkmortel, trasmortel.
II. gruis, klein stukje van iets inz. in zegsw.: te mortel slaan, verbrijzelen, vergruizen; misschien van een ww. mortelen; cf. te pletter slaan, te grabbel gooien.