Holle, vrouw Holle, is een oud-Germ. godin, die gaarne verblijft aan meren en bronnen, waarin zij zich spiegelt, als ze haar gouden haren kamt. Als godin der vruchtbaarheid is ze voor de menschen lief en vriendelijk, zij beloont ijver en vlijt aan den huiselijken haard.
Nog is zij de godin der sneeuw; als het sneeuwde, zei men (en zegt men nog wel): „Vrouw Holle schudt haar bed”. Verder is zij de godin van geboorte en dood, in welke laatste kwaliteit zij de koningin der afgestorven zielen genoemd wordt Aan het hoofd van deze vergezelt zij Odin in de najaarsstormen op de Odinsjacht, als deze op Sleipnir in woedende vaart de lucht doorklieft (zij heet dan de varende vrouw). Vandaar dat men Holda zich ging voorstellen als een leelijke vrouw, een oude heks, met wier naam men de kinderen bang maakte. Veel later maakte de sage haar de hofmeesteres van keizer Barbarossa (keizer Frederik I,1152—'90), door toovermacht in den ouden burcht Kyffhausen op den bergrug Kyffhäuser (ten Z. van de Goldene Aue) opgesloten. Zij draagt er den sleutelbos, en op haar bevel openen zich de schatkamers der aarde om de menschen met graan enz te zegenen. De haas, het beeld der dierlijke vruchtbaarheid, was haar gewijd.
