Gr. Heracles, Alcides, de gevierde nationale held of heros der Gr., zoon van Zeus en Alcmene, de vrouw van Amphitryon en daarom gehaat door Hera.
Reeds als kind (van acht maanden) verwurgt hij een slangenpaar, door Hera op hem afgezonden. Hij is beroemd door zijn reuzenwerken, die hij verrichten moest in dienst bij Eurystheus, koning van Tiryns, een aloude stad in Argolis, ten Z.-O. van Argos: 1) hij doodde den leeuw van Nemea (door hem met zijn handen te worgen);
2) hij doodde de hydra of waterslang van Lerna, welke vergiftige slang acht sterfelijke en één onsterfelijken kop had, terwijl voor iederen kop, die afgehouwen werd, er dadelijk twee nieuwe in de plaats kwamen;
3) hij ving de heilige hinde van Arlemis of het Arcadische hert met de gouden horens en bracht het levend naar Mycene:
4) hij ving in het gebergte Erymanthus in Arcadië een wild zwijn, dat hij levend bij Eurystheus bracht, die van schrik de vlucht nam in een metalen vat;
5) hij reinigde in één dag de stallen van koning Augias in Elis;
6) hij verdreef de Stymphalische vogels nl. vogels met metalen klauwen en vleugels, die zich ophielden bij het meer Stymphalis in Arcadië;
7) hij bracht den stier van Creta bij zijn meester Eurystheus, deze stier later weer losgelaten, verwoestte de omstreken van Marathon in Attica;
8) hij bracht de menschenetende paarden van den Thracischen koning Diomedes naar Mycene, terwijl hij eerst dezen wreeden vorst door die eigen paarden liet verslinden;
9) hij roofde den gordel van Hippolyte, de koningin der Amazonen;
10) hij voerde de runderen van den reus Geryon weg, deze reus woonde in een hol op het eiland Erythea, dat in het uiterste Westen lag en werd door Hercules gedood;
11) hij haalde de gouden appelen uit den tuin der Hesperiden, zie ald.; 12) hij haalde, na in de Onderwereld neergedaald te zijn, met toestemming van Pluton, den helhond Cerberus op en mocht hem bij Eurystheus brengen op voorwaarde echter, dat hij dat monster terstond zou terugvoeren. Uit de dienstbaarheid van Eurystheus ontslagen, dong hij naar de hand van lole, dochter van Eurytus, doch deze werd hem geweigerd. Toen hij nu in razernij haar broeder doodde, werd hij als slaaf verkocht aan Omphale, koningin van Lydië, bij wie hij in vrouwengewaad slaafsch werk verrichtte. In Gr. teruggekeerd, huwde hij Deianira (z. a. en bij Nessus). Na zijn dood (z. Oeta) bleef hij onder de goden v. d. Olympus voortleven, verzoend met Hera en gehuwd met haar dochter Hebe. Het meest bekende beeld van Hercules is de Farnesische Hercules te Napels.
