is een ziekte, welke haar naam te danken heeft aan de kleur der urine (bruin tot zwart), welke kleur het gevolg is van het te gronde gaan van aanzienlijke hoeveelheden bloed. Z. komt vooral voor bij malariapatiënten, maar lang niet in alle malariagebieden treft men evenveel z. aan.
In Ned.-Indië bijv. is z. zeldzaam, in tropisch Afrika komt ze veelvuldig voor en vormt daar een der belangrijkste doodsoorzaken onder de Europeanen. Er bestaat ook een sterk wisselende individueele gevoeligheid voor het optreden van z.
Personen, die eenmaal aan z. geleden hebben, krijgen niet zelden later weer aanvallen. Soms ziet men z. optreden onder den invloed van het toedienen van bepaalde geneesmiddelen, vooral als deze in groote hoeveelheid worden gebruikt (kinine). E. Hermans.