gem. in de → Greidhoek van Friesland aan het IJselmeer, ten Z. van Harlingen; opp. 15 623 ha, omvattend de dorpen Allingawier, Arum, Breezand, Burgwerd, Dedgum, Engwier, Exmorra, Ferwoude, Gaast, Greonterp, Hartwerd, Hichtum, Hieslum, Idsegahuizen, Kimswerd, Kornwerd, Kornwerderzand, Lollum, Longerhou, Makkum, Oldeclooster, Parrega, Piaam, Pingjum, Schettens, Schraard, Tjerkwerd, Ugoclooster, Witmarsum (zetel der gem.), Wons en Zurich. Ca. 13 000 inw. (1938), waarvan 76 % Prot., 10 % Kath. (behoorend tot de parochies Witmarsum, Makkum, Sensmeer of Blauwhuis, Workum en Bolsward) en 13 % onkerkelijk.
Er is vnl. landbouw en veeteelt met zuivelindustrie en eenige nijverheid (o.a. kleiwaren en dakpannen). De visscherij beteekent weinig meer.
Het verkeer is belangrijk toegenomen door den Afsluitdijk, die hier de Friesche kust bereikt. De naam Oldeclooster herinnert aan de Cisterciënser abdij Bloemkamp; een ander klooster stond te Ugoclooster. van der Meer.