smartelijk, veelal ingebeeld, gevoel van walg voor de wereld en het leven; wereldomvattende melancholie; onbestemd verdriet. Sinds 1813 door Heinrich Heine in zwang gebracht, is het ook een in de dichtkunst tot uiting gekomen vorm van het absolute pessimisme.
De geestelijke vaders zijn wel dichters, die sinds de ongunstige revolutie volslagen wanhopig waren geworden, zooals: lord Byron, Alfred de Musset, Nikolaus Lenau en Giacomo Leopardi. Onder invloed van Voltairianisme en sensisme, uiteindelijk van het Humanisme, wendden zij zich af van God en Voorzienigheid, en haalden daarvoor in de plaats de duistere krachten in van de natuur, die tenslotte een onophoudelijke, hartelooze kwelling voor den mensch is; eenzaam, droomerig, lusteloos en ziekelijk-gevoelig, is toch hun oeuvre dikwijls klassiek als moderne, subjectieve stemmingspoëzie.
Dat satyre en een larmoyante lyriek hieruit geboren worden, spreekt vanzelf, maar merkwaardiger is, dat een Heine en zelfs een Leopardi met hun eigen zwartgalligheid vaak den draak steken. Ook door buitenstaanders werd tegen deze wereldmoeheid, als slagwoord, herhaaldelijk oppositie gevoerd.
Het is de romantische vorm van de moderne levensverscheurdheid in poëzie en kunst. Volgens de nieuwere denkvormen-theorie behoort de w. onder den kosmisch-organischen denkvorm; het ressorteert dan onder het grondprobleem van den twijfel.Lit.: E. Wechssler, Die Generation als Jugendreihe und ihr Kampf um die Denkform (1930).
C. Brouwer.