Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-11-2019

Vredesbeweging

betekenis & definitie

Een stelselmatige vredesbeweging is eerst in de 19e eeuw ontstaan, doordat de oorlogsbewapening en de invoering van den dienstplicht deden inzien, dat men op den verkeerden weg was, al hebben in de vroegere tijden vsch. personen plannen voor den wereldvrede bedacht. Ook paus Leo XIII verhief in verband met den gewapenden vrede zijn stem, o.a. op 11 Febr. 1889.

Vandaar dat tsaar Nicolaas II in 1898 de eerste vredesconferentie bijeenriep, die in Mei 1899 te Den Haag bijeenkwam. Een tweede kwam in Oct. 1907 bijeen (zie ’s ➝ Gravenhage). De resultaten waren voor het behoud van den wereldvrede teleurstellend. De zoozeer gewenschte verplichte arbitrage was niet tot stand gekomen. Door den Wereldoorlog zijn de v. in de verschillende landen met een positief program gekomen, waarin bovenal geëischt werd een ➝ Volkenbond, die dan ook na den Wereldoorlog tot stand kwam. Terstond na den Wereldoorlog werd de v. in bijna alle landen zeer sterk.

Zoo ontstonden ook overal Kath. bewegingen. In Nederland in 1926 de R.K. Vredesbond. Een Kath. wereldorganisatie is de in 1917 te Freiburg opgerichte Union Catholique d’études internationales. Daarnaast zij nog melding gemaakt van de neutrale vereeniging voor Volkenbond en Vrede, die internationaal georganiseerd is. Door het opkomen van de autoritaire staten zijn de v. in veel landen stop gezet.

Sindsdien is de v. weer in neergaande lijn. L. Janssens.

< >