Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-11-2019

Vergrootingsmachine

betekenis & definitie

(voor beeldhouwwerk). Voor het vergrooten van boetseerwerk en beeldhouwwerk wordt door den beeldhouwer een instrument gebruikt, dat, hoewel zeer verschillend van uitvoering, bij alle in gebruik zijnde typen in het kort op het volgende neerkomt. Vanaf een in de ruimte vaststaande spil wordt door middel van een stift een punt aangewezen op het kleine model, waarna automatisch of door uitschuiving zóóveel verder van de vaste spil een punt wordt aangewezen op het groote model als het beeldwerk vergroot moet worden. Op het kleine en op het vergroote beeldwerk wordt dit punt aangeteekend.

Dit punteeren wordt voortgezet, totdat door een voldoend aantal punten het beeldwerk in hoofdvorm vastgesteld is. Het bijwerken en voltooien gebeurt op het oog. Men bedenke, dat beeldhouwwerk drie dimensies heeft en dat, wanneer men bijv. vijfmaal wenscht te vergrooten, dit vijfmaal in de hoogte, vijfmaal in de breedte en vijfmaal in de diepte is; de vergrooting is dus 125 maal. Hoe zuiverder het vergrootingsinstrument werkt en hoe meer punten men plaatst, des te precieser wordt het model vergroot.

< >