Gemeente in de Ital. prov. Rome, 225 m boven de zee; ca. 20 000 inw. Bisschopszetel.
Geschiedenis. De oud-Romeinsche stad Tibur was aan de Anio op een rotsigen heuvel gelegen en door de dichters, o.m. Horatius, om zijn natuurmooie en gezonde ligging bezongen. Reeds ten tijde der Republiek was het als zomerverblijfplaats druk bezocht; nog beroemder werd het, toen keizer → Hadrianus er zijn prachtvilla ging bewonen. Bij de archaeologische opgravingen kwamen er, naast ruïnes van villa’s, ook resten van tempels aan het daglicht. E. De Waele.
Bezienswaardig is behalve de villa van Hadrianus en de mooie dom uit de 12e eeuw, vooral de Villa d’Este, aangelegd op last van kardinaal d’Este, waarschijnlijk door Pirro Ligorio, omstreeks 1550, in twee duidelijk te onderscheiden gedeelten: een vlakken laagliggenden tuin, en een in vijf steile terrassen naar het huis opstijgenden berg-tuin (met drakenfontein, waterorgel, miniatuurstad Rome, vijvers, beelden, enz.; In de 18e eeuw in verval, doch in 1850 weer hersteld door kard. Hohenlohe, waarbij een gedeelte in Engelschen tuinstijl. De villa d’Este is thans ethnographisch museum. Hendricks.