Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 22-10-2019

Tannenberg

betekenis & definitie

Dorp in O. Pruisen; ca. 750 inw. Slag bij T. (23-31 Aug. 1914). Na Duitschlands oorlogsverklaring trok Ruslands 1e leger (Rennenkampf) bij Gumbinnen Oost-Pruisen binnen en werd daar tot staan gebracht door het eenige in O. Pruisen aanwezige 8e Duitsche leger (von Prittwitz, 20 Aug.).

Voor rugbedreiging door het inmiddels over Mlawa-Soldau de Z.grens overschrijdende 2e Russische leger (Samsonow), besloot von Prittwitz tot terugtocht Westelijk van den Weichsel. Von Moltke (Duitschlands opperste legerleiding) wenschte actiever optreden, verving von Prittwitz door Hindenburg, stafchef werd Ludendorff. Reeds op weg naar O. Pruisen gaf men tegenbevelen en Hindenburg leidde de manoeuvre in om het 2e leger te omvatten en zoo mogelijk te vernietigen vóór de vervolging van het 1e voelbaar zou worden.

Men bond Samsonow’s centrum in het water- en boschrijke gebied (23-25 Aug.), omvatte eerst de W. (25 Aug.), daarna de O. vleugel (26 Aug.), waarop het leger bijna geheel omsingeld, geheel opgelost en haast totaal vernietigd werd (29 Aug.). Tegen Rennenkampf bleef slechts zwakke cavalerie achter in de daartoe gunstig gelegen stelling der groote meren, met beangstigende onzekerheid of Rennenkampf al dan niet snel zou oprukken. Rennenkampf naderde slechts langzaam.

De slag, koen opgezet en straf geleid, bestond uit vele afzonderlijke gevechten op een terrein breed ca. 100 km, centrum Allenstein-Neidenburg. 92 000 man en 350 kanonnen vielen in Duitsche handen bij dit „moderne Cannae”, genoemd naar T. (herinnering aan de nederlaag der Duitsche ridders tegen Polen en Littauers in 1410).

Onmiddellijk daarna trok Hindenburg tegen Rennenkampf op (➝ Masoeren). Strategisch gevolg: Rusland gaf de verovering van O. Pruisen en den aanval diep in Duitschland op. Ofschoon door Hindenburg niet gevraagd, zond v.

Moltke twee legerkorpsen (ca. 80 000 man) van den allerbelangrijksten W. vleugel van het in België optredende invasieleger naar O. Pruisen; zij kwamen echter te laat, doch ontbraken zoodoende ook bij den ➝ Marneslag. Antoni.

< >