a) Algemeen. Van de verteringen, gemaakt ter zake van het gebruiken van tabak, sigaren, sigaretten enz., wordt in tal van landen op indirecte wijze belasting geheven (→ Verteringsbelastingen). In sommige landen geschiedt dit in den vorm van een overheidsmonopolie, in andere landen in den vorm van accijns en (of) invoerrechten.
b) Nederlandsch belastingrecht. Er wordt een accijns geheven van in Nederland vervaardigde tabaksfabrikaten. Bij invoer moet behalve de accijns nog een hoog invoerrecht worden betaald. De accijns bedraagt in percenten van den kleinhandelsprijs: 12½ % voor sigaren met dichtgewerkten kop, wegende 3½ kg of meer per 1 000 stuks, 17½ % voor andere sigaren, 22½ % voor rook- en pruimtabak en snuif en 50 % voor sigaretten. De accijns wordt voldaan door middel van zegels, welke op de verpakkingen worden aangebracht; sigaren kunnen ook stuksgewijs van zegels worden voorzien. De fabrikant kan de zegels desgewenscht op crediet, doch tegen zekerheidsstelling betrekken. De opbrengst van de accijns bedroeg over 1937 35 336 000 gld.
Lit.: Daane Bolier, De Tabakswet (2e dr., deel XIV van „De Vakstudie”, naslagwerk); Hofstra, Tabakswet (in de serie „De Belastingwetgeving”, beknopte commentaar).M. Smeets.
c) In België onderscheidt men drie verschillende accijnsrechten op de tabak:
1° Het recht, verschuldigd op de niet gefabriceerde ingevoerde tabak. Dit recht is volgens het thans van kracht zijnde tarief (d.w.z. begin 1938) vastgesteld op 100 frs. per 100 kg.
2° Het recht op de niet gefabriceerde inlandsche tabak. Voor de beplantingen van meer dan 1 000 planten is dit recht vastgesteld op 1 fr. per kg ingeoogste droge tabak. Voor de beplantingen van hoogstens 1 000 planten bedraagt het recht 6,25 frs. per 100 planten.
3° Het verbruiksrecht op de gefabriceerde tabak. Dit recht wordt berekend tegen den kleinhandelsprijs en verandert naar gelang den aard van de verwerking, die de tabak heeft ondergaan: sigaren 8 %; cigarillo’s 8 %; sigaretten 30 %; rooktabak, snuif en droge pruimtabak 20 %, natte pruimtabak 50 centimes p. kg.
De verbruiksrechten worden gekweten door middel van fiskale bandjes.
Behalve aan bovenvermelde accijnsrechten is tabak nog onderworpen aan de -→ overdrachttaks. Rondou.