1° Tijdens de Scholastiek de naam van een systematisch en een geheele wetenschap, maar vooral de theologie, omvattend handboek, in tegenstelling met de zgn. Sententiae, die alleen verzamelingen waren van gezaghebbende uitspraken. St. Thomas van Aquino schreef twee S.: tusschen 1261 en 1265 de Summa contra Gentiles (tegen de heidenen) in vier boeken, ten behoeve van zijn medebroeders, die in Spanje onder Mooren en Joden werkten; en de driedeelige Summa Theologica, waaraan hij omstreeks 1265 begon en waarvan hij het laatste deel bij zijn dood in 1274 half gereed had.
Deze Summa was bestemd om een overzichtelijk en beknopt handboek te zijn naast de eigenlijke cursussen; in den loop der 16e eeuw werd zij het algemeen op de universiteiten gebruikte tekstboek.Lit. : M. Grabmann, Einfülirung in die Summa Theologica (21928) : De Groot O.P., Leven van St. Thomas van Aquino (21907). Pauwels.
2° Summa der godliker scrifturen, oudste Prot. theologie in het Nederlandsch (1523?): van Hendrik van Bommel? Hinne Rode? C. H. Hoen?
Lit.: bij Nijhoff-Kronenberg, Ned. Bibliogr. (1923).