1° Anthonis, pastoor van Axel van 1430 tot 1476. Van hem en van den kapelaan te Axel, Jac. De Hondt (1437-1626), zijn, afgeschreven of van de oudere poëzie der vagantes en ➝ goliarden nagevolgd, een reeks gekke zetten, dwaze invallen, drinkliedjes, carnacioens en andere gedichten, meermaals half Latijn, half Dietsch: typisch voorbeeld van ➝ macaronische poëzie te onzent. Latere voorbeelden nog bij Anna Bijns.
Uitg.: de Pauw, Mnl. Gedichten en Fragm. (II 1914).
v. Mierlo.
2° (Eigenlijk Djoegasjwili)Josef, secretaris-generaal der Russ. communistische partij en feitelijk dictator der Sowjet-Unie. * 21 Dec. 1879 te Gori (Kaukasus) als zoon van een Georgischen schoenmaker. In 1893 kwam S. op het Georgische priesterseminarie te Tiflis, werd sociaal-revolutionair in 1896 en verliet het seminarie. Als soc-rov. was hij bekend onder den schuilnaam Koba; hij nam deel aan terroristische aanslagen en 1900-’14 aan de voorbereiding der Marxistische revolutie. Lenin gaf hem den bijnaam S. (= man van staal). S. werd vele malen gevangen genomen en verbannen. Na Lenin’s dood (1924) werd S. de feitelijke leider der Sowjet-Unie en wist hij zijn tegenstanders steeds te verslaan (➝ Sowjet-Unie, sub Gesch.). Hij heeft een speciaal communisme voor Rusland in het leven geroepen, dat veelal aangeduid wordt onder den naam van Stalinisme (Vijfjarenplan, collectivisatie van den landbouw, strijd tegen en godsdienst, dictatoriale uitlegging der Marxistische theorieën).
Werken: Op den weg naar October ‘17 (1927); Het Leninisme (2 dln. 1929).
Lit.: Essad Bey, S.; Bessedovski, S., l'homme d’acier (1932); Coudenhove, Staline et Cie (1932).
v. Son.