Nog niet zoo lang geleden, en wel ca. 1870-’80, ging in vele gemeenten het vraagstuk der s. meer aandacht vragen. Een gewijzigd begrip van hygiëne begon baan te breken, en vele gemeenten gingen er toe over de reinigingswerkzaamheden in eigen beheer te nemen.
Over het algemeen worden door een reinigingsdienst de volgende werkzaamheden uitgevoerd: het ophalen van huisen fabrieksafval, vervoeren van verzameld vuil, reinigen en besproeien van straten, schoonhouden van riolen, ledigen van straatkolken, in verschillende plaatsen bovendien het schoonhouden van grachten en vaarten, het schoonhouden van urinoirs en toiletten, zandstrooien bij gladheid, sneeuwruimen, hulpverleening bij luchtbeschermingsdienst, enz.Al deze werkzaamheden leidden tot het ontstaan van een reinigingstechniek. In den beginne waren deze technische hulpmiddelen wel zeer eenvoudig (men denke aan de paarden-vuilniswagens, de paarden-veegmachines en houten sneeuwploegen, paardensproeimachines e.d.); in het begin der 20e eeuw echter, toen de automobiel na een korte ontwikkelingsperiode als bedrijfsauto zijn intrede deed, werd deze in den ruimsten zin ook toegepast op het reinigingswezen. Hoewel de eerste toepassing experimenteel was, ging het spoedig met rassche schreden voorwaarts, en nu heeft de toepassing der autotractie op het reinigingsgebied op groote schaal tot zeer ingenieuze uitvoeringen geleid. Thans zijn bijv. voor het ophalen van huisvuil, industrie-vuil enz. moderne vuilnisauto’s in gebruik met een inhoud van 11 à 14 m3 en grooter. Deze auto’s zijn voorzien van stofvrije belading met daarbijbehoorende uniforme vuilnisemmers, welke aan zeer hooge hygiënische eischen voldoen.
Voor straatreiniging wordt gebruik gemaakt van moderne motorcarriers, van zelfopnemende veegmachines, automobielsproeiwagens, de auto-waschmachine voor asphaltwegen, en de moderne driewielige veegwagentjes. Voor putlediging: de pneumatische putledigingsauto; de kolkenauto voor het leegzuigen van straatkolken; voor sneeuwruimen en zandstrooien: verschillende voorspanof achter de auto gespannen sneeuwploegen en zandstrooiers. Voor het ledigen van beerputten: de beerzuigauto; voor schoonhouden van riolen: riooldoortrekmachines. Voor het schoonhouden van grachten: motorbooten voorzien van schepnetten. Alzoo machines op het gebied van elk onderdeel van den reinigingsdienst.
Het verwijderen van het opgehaalde vuilnis geschiedt op verschillende manieren: door verbranding, de slakkensteenfabricage, de mechanische verwerking zonder verbranding, vuilstorting voor demping (grondaanwas), ontginning van woeste gronden, compostbereiding, enz. Een goede maatregel, die van groot belang was voor de reinigingsdiensten, is wel geweest het invoeren van doelmatige kleeding voor het personeel, hetwelk met alle weersgesteldheden buiten moet werken. Het is gebleken, dat door de mechaniseering van de reinigingsdiensten en de ontwikkeling der hulpmiddelen deze diensten een geheel ander aspect hebben gekregen. Toch zullen er nog verschillende wenschen blijven vooral om verontreiniging der straten in de steden zooveel mogelijk door verordeningen te beperken. Thans worden wel veel papierkorven geplaatst, doch dit blijkt nog niet voldoende te zijn om verontreiniging te voorkomen.
Verzijlbergh.
Lit.: Behalve het „Technisch Maandblad voor Gemeentereiniging”, „Die Stadtereinigung”, „Public Cleansing” en overeenkomstige buitenlandsche tijdschriften, bestaat er op dit gebied vrijwel geen literatuur.