Deze ontstond uit een conflict in het havenbedrijf (Amsterdam). Behalve om de rechtspositie en de arbeidsvoorwaarden ging het bij beide conflicten vooral om de vakbeweging, wijl de werkgevers de arbeidersorganisaties niet wilden erkennen. Op 29 Jan. 1903 weigerde een rangeerder uit solidariteit een wagon te rangeeren voor Blauwhoedenveem, dat bij het havenconflict betrokken was. Zijn schorsing werd beantwoord door een spontane staking, die te Amsterdam vrij algemeen was en zich op 30 Jan. nog uitbreidde.
In den avond van 31 Jan. gaven de directies toe: erkenden de vakbonden en schorsten het vervoer naar de veemen. Daarmede eindigde de staking, welke beide partijen overvallen had. Kort daarop kwam de regeering (ministerieKuyper) met een complex van wetsvoorstellen om o.m. stakingen in geconcessioneerde bedrijven strafbaar te stellen. Hiertegen werd door een comité van verweer, bestaande uit sociaal-democraten, syndicalisten en anarchisten, een heftige agitatie ontwikkeld en ten slotte een politieke spoorwegstaking begonnen (6 April), welke evenals een algemeene werkstaking 9 April) geheel mislukte (10 April).De stakingen, door den tijdgenoot „een misdadig avontuur” geheeten, hebben een diepgaanden invloed gehad. De leer der staatsonthouding op sociaal gebied werd ernstig geschokt, de gedachte aan staatsbemiddeling bij arbeidsconflicten kreeg vorm. De Ned. vakbeweging kwam op een keerpunt. De confessioneele (Kath. en Prot.-Christ.) had in verzet tegen het drijven naar een politieke staking haar bestaansnoodzakelijkheid bewezen. De scheiding tusschen sociaal-democraten, syndicalisten en anarchisten, die elkaar de nederlaag heftig verweten, werd meer nadrukkelijk. Een enquête naar de arbeidsvoorwaarden van het spoorwegpersoneel bewees de juistheid van vele grieven en leidde tot wezenlijke verbeteringen. Ten slotte bevorderde de haat tegen Kuyper, die, hoewel ten onrechte, geheel aansprakelijk gesteld werd voor de „dwangwetten”, de nederlaag der coalitie (1905), welke de S.D.A.P., de politieke arbeidersactie, ten goede kwam.
Literatuur: Rüter, De spoorwegstakingen v. 1903 (1935). Verberne.