Dit komt voor in tweeërlei soort verhalen: een zondaar moet voor straf óf eeuwig, dus tot het Laatste Oordeel, rondvaren, óf hij wordt na een tijd op ongewone wijze verlost. Hiertoe behooren de vertelsels van „Reginald van Valkenburg”, die Alix van Kleef, de jonge vrouw van zijn broeder Walram, met dezen doodde; als Kaïnsmerk droeg hij den afdruk van de bebloede hand van zijn broer op zijn gelaat; hij voer rond op een donker s. in gezelschap van een engel en een duivel, die om zijn ziel dobbelden tot den jongsten dag.
Ook de sage van den „Vliegenden Hollander”, in kern het verhaal, dat een Hollandsch zeekapitein met zijn schip moest blijven varen tot den jongsten dag, omdat hij in overmoed God had uitgedaagd; in haar tegenwoordigen vorm gaat de sage in de litteratuur op zijn verst terug tot in de 18e eeuw; de localisatie bij Kaap de Goede Hoop doet denken aan de stoute ontdekkingstochten der Hollandsche zeelui in de 17e eeuw in die gevaarlijke wateren, waar twee zeestroomen elkaar kruisen, zoodat schepen elkaar kunnen passeeren met volle zeilen in tegenovergestelde richting; de antipathie der Engelschen, wier handel bedreigd werd, maakte van den demonischen zeekapitein een Hollander. Knippenberg.Lit.: Kleijntjens en Knippenberg, Limburgsche Sagen; G. Kalff Jr., De sage van den Vliegenden Hollander (1923, een belangrijke studie, maar weinig critisch in religieus-historische en psycho-analytische beschouwingen).