Als de zon nog niet ver onder den horizon staat, weerkaatsen en verstrooien de hoogere luchtlagen van den dampkring het zonlicht. Daarom is het al licht vóór zonsopgang en nog licht eenigen tijd na zonsondergang.
Dit heet resp. ochtend- en avondschemering. Is het juist te donker om zonder kunstlicht te werken (bij helderen hemel), dan begint of eindigt de zgn. burgerlijke schemering.
Dan staat de zon ongeveer 6° onder den horizon. Op 21 Juni duurt deze s. op 52° breedte 50 min.; in voor- en najaar ruim een half uur; 22 Dec. 40 min.
Is alle spoor van zonlicht aan den hemel verdwenen, dan eindigt de zgn. astronomische schemering. De zon staat dan 18° onder den horizon.
Op onze breedte duurt deze s. in het winterhalfjaar vrijwel 2 uur, in den zomer veel langer, van half Mei tot eind Juli zelfs den heelen nacht. P. Bruna.