Klavierinstrument met hamermechaniek. uit de → pianino voortgekomen. De p. bestaat uit:
1° Een houten raam, dat rechtop staat en waarop aan de bovenzijde een stemblok is aangebracht; het overige gedeelte wordt bijna geheel bedekt door
2° Een zangbodem, die er met zijn uiteinden op vastgelijmd is. Hierop zijn aan de achterzijde de ribben en aan de voorzijde twee kammen bevestigd. Over den zangbodem heen ligt
3° Het ijzeren raam, waarop zich de aanhangstiften voor de snaren bevinden en waar de stemschroeven doorheen loopen, die op het stemblok zijn bevestigd.
4° De snaren worden door middel van
5° De repetitie-mechaniek en
6° Het klaviatuur in trilling gebracht, terwijl
7° De pedalen den toon doen toenemen of afnemen.
Als voorloopers van het hamerklavier zijn te beschouwen:
1° Het → clavichord. Werken meerdere toetsen op eenzelfde snaar, dan spreekt men van „verbonden” clavichord; wanneer elke toets van een eigen snaar is voorzien, wordt het clavichord onverbonden of „vrij” genoemd.
2° Het → clavecimbel of (clavi)cembalo. Wanneer de snaren aan het toetsenbord evenwijdig loopen, spreekt men van een spinet of virginal (de virginals hebben gewoonlijk een langwerpig vierhoekigen vorm, terwijl de exemplaren van onregelmatigen, vijfof zeshoekigen vorm spinet genoemd worden); wanneer zij loodrecht op het toetsenbord staan, spreekt men van k i e lvleugel. Staat de zangbodem recht omhoog, dan spreekt men van clavicytherium.
Als deze instrumenten van hamermechaniek worden voorzien, noemt men ze pianoforte of fortepiano, omdat men er zacht en sterk op kan spelen (→ Hamerklavier). van Beynum-von Essen.
De electrische piano is geheel automatisch bespeelbaar met behulp van luchtdruk, welke geregeld wordt door de zgn. muziekrol. Hierin zijn openingen geponst, die den luchtstroom afsluiten of toe laten, welke door middel van een buizensysteem eiken hamer afzonderlijk kan doen aanslaan, alsmede de aanslagsterkte en het pedalenwerk regelen. Een electromotor zorgt voor de voortbeweging der muziekrol en levert de energie voor het samenpersen van de lucht. Vgl.→ Pianola. Schnabel.