Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 29-10-2019

Perkament

betekenis & definitie

Bereide huid van schapen en varkens, gebruikt om op te schrijven en om boekbanden te omkleeden. Het heet, dat de naam afkomstig is van Pergamum, waar men tot de bereiding van p. zou zijn gekomen, omdat de Egyptenaren den uitvoer van papyrus, het meest gebruikte schrijfmateriaal, verboden (ca. 150 v. Chr.). In de M.E. gebruikte men het voor kerkboeken, oorkonden, decreten van vorsten enz., ca. 1500 drukten de eerste boekdrukkers er nog vrij veel op.

Het is verbazend duurzaam, maar kostbaar. Thans worden nog wel enkele luxe-exemplaren van boeken of prenten op p. gedrukt (→ Perkamentdruk).Het gereedmaken van de dierenhuid geschiedt door ontharen door middel van kalk, het afschrapen en met een fijn slijppoeder schuren. Door afschrapen kon men ook schrift verwijderen om nieuwen tekst op het oude vel te schrijven; zulk een geschrift noemt men → palimpsest. Vorstendecreten e.a. voorname stukken schreef men wel met gouden zilverinkt op purper perkament. → Codex argenteus, aureus, purpureus. Poortenaar.

< >