Stad op het schiereiland Chalcidice, Neolithische neerzetting vóór 3000 v. Chr., van 1000 tot 500 v. Chr. bewoond door de Boitiaeërs, die er 479 door Chalcidische kolonisten verdreven werden, in 432 hoofdstad van den Chalcidischen bond, waarna een sterke uitbreiding van de stad en een periode van welvaart volgde. Na lang strijden tegen Athene en Sparta, bezweek O. voor de zijdelingsche invloeden van Philippus van Macedonië, en werd, wat ook Demosthenes in het werk stelde, in 348 ingenomen.
Kort daarop stichtten de Olynthiërs een nieuwe stad, Cassandreia. De jongste opgravingen (1928-’34) te O. leerden den plattegrond van het Oud-Grieksch huis der 5e en 4e e. kennen, en brachten groote mozaïeken te voorschijn, waarvan er één een mooie voorstelling geeft van Thetis, die aan Achilleus wapens brengt. E. De Waele.Lit. : M. Gude, A History of O. (1933).