Gem. in de prov. N.Brabant tusschen Eindhoven en Tilburg aan het Wilhelmina-kanaal, bestaande uit de kerkdorpen 0. en Spoordonk; opp. 6 014 ha; ong. 5 500 inw. (vul.
Kath.; ong. 80 Prot.). Landbouw, veeteelt, industrie (meubels, leer, bier).
Aan het fraaie marktveld staat de monumentale St. Pieterskerk van ong. 1500 met majestueuzen 70 m hoogen domtoren en kunstig gebeeldhouwde kanunnikenbanken.
Het kerkje der Prot. gem., vroeger Mariakapel, van tufsteen gebouwd, behoort tot de oudste kerkgebouwen van Ned. (12e e.). Het statige gemeentehuis dateert vermoedelijk uit 1463; het heeft een Gotischen kelder.
In de kerk van O. is een miraculeus Mariabeeld; de bedevaartskapel van O.L.V. van den H. Eik ligt te midden van uitgestrekte bosschen aan de Beerse.
Een oude heerenhuizing „Het Hof van Solms”is nu rusthuis der Franciscanessen van O. Het kasteel Bijsterveld is momenteel studiehuis der paters Montfortanen (philosophie en theologie), prachtig gelegen in het gehucht Straten.
In O. is gevestigd het Moederhuis van de Congregatie der Penitenten-Recollectinen van Oirschot (klooster Nazareth); een kweekschool voor onderwijzeressen is er aan verbonden.
Voorts bevindt zich er de St.
Joseph-Carmel sedert 1931, in het oud, gerestaureerd kloostergebouw, waar van 1642-’63 ook reeds Carmelitessen verbleven. O. is rijk aan natuurschoon, vooral de omstreken van ’s-Heeren Vijvers en Oostelbeers. v.
Velthoven.Geschiedenis
O. komt als Orschot voor in een diploma van 1196. Vroeger was het als hoofdplaats van Kempenland belangrijk. Oorlogsrampen vernielden de plaats in 1388 en 1543; ze leed zwaar door de Franschen in 1673. Knippenberg.